Τρίτη 21 Μαϊου 12:00 Διαδήλωση – Η υποχρεωτική θεραπεία στην κοινότητα δεν πρέπει να περάσει

Στηρίζουμε το κάλεσμα της “ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΛΥΜΟΡΦΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ” , για τη διαδήλωση έξω από το Υπουργείο Υγείας (Αριστοτέλους 17)

Ακολουθεί το κείμενο της Πρωτοβουλίας

” Tο νέο νομοσχέδιο για την «ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη», που έβγαλε στη δημοσιότητα και προχωράει προς ψήφιση η κυβέρνηση, πίσω από το περιτύλιγμα κάποιων επίπλαστων αλλαγών αναφορικά με τις διαδικασίες της ακούσιας νοσηλείας, εισάγει την θεσμοθέτηση της «θεραπείας στην κοινότητας κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας», γνωστής διεθνώς ως «υποχρεωτικής θεραπείας στην κοινότητα». Δηλαδή, με γνωμάτευση του ψυχιάτρου, ο χαρακτηριζόμενος ως «ψυχικά ασθενής» θα πρέπει να «συναινεί» στην υποχρεωτική λήψη της φαρμακευτικής αγωγής, με μόνη εναλλακτική, αν δεν υπογράψει ότι «συναινεί», τον ακούσιο εγκλεισμό του σε μονάδα ψυχιατρικής νοσηλείας – και αυτή η «συναίνεση» θα συνοδεύει την έκδοση εισαγγελικής παραγγελίας για την υποχρεωτική λήψη της φαρμακευτικής αγωγής για περίοδο χρόνου που, στην πράξη, παρ΄ όλη την προβλεπόμενη (πολύμηνη) διάρκεια, θα μπορεί ν΄ ανανεώνεται επ΄ αόριστον.

Οι επιτελείς του Υπουργείου και διάφοροι καλοθελητές των ΜΚΟ ψυχικής υγείας πλασάρουν αυτό το μέτρο σαν μια «κοινοτική» παρέμβαση, επειδή η εισαγγελική παραγγελία θα εκτελείται μέσα στην κοινότητα: το άτομο στο οποίο θα εφαρμόζεται το μέτρο, που θα διαμένει στον όποιο τόπο (επίσημα δηλωμένο) κατοικίας του, θα πρέπει να μεταβαίνει στην υπηρεσία ψυχικής υγείας που θα του έχει οριστεί (ως επί το πλείστον σε εξωτερικά ιατρεία) για να κάνει την μηνιαία (ή και τριμηνιαία) ένεσή του. Σ΄ αυτόν, άλλωστε, το μονόδρομο της φαρμακοθεραπείας ανάγεται και η έννοια της «θεραπείας», που εν προκειμένω χρησιμοποιείται και γενικά επικρατεί στο κυρίαρχο ψυχιατρικό σύστημα.

Είναι σαφές ότι έχουμε να κάνουμε με μια πλήρη διαστρέβλωση και αντιστροφή της έννοιας και της πρακτικής της κοινοτικής παρέμβασης, που, εξ΄ ορισμού, αποκλείει κάθε έννοια καταναγκασμού και επιβολής και είναι συνυφασμένη με τον διάλογο, την επικοινωνία, την διαπραγμάτευση, την συνοδεία, την στήριξη – με μια προστασία συνυφασμένη με τον σεβασμό της ελευθερίας και των δικαιωμάτων του υποκειμένου. Αντί γι΄ αυτό, έχουμε να κάνουμε με μια διάχυση της καταστολής μέσα στην κοινότητα.

Είναι ένα μέτρο εισαγόμενο από χώρες όπου ξεκίνησε η εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών στην Ψυχική Υγεία, με το βίαιο κλείσιμο των ψυχιατρείων (ΗΠΑ), τις δραστικές περικοπές και την συρρίκνωση των υπηρεσιών (στην Βρετανία και αλλού) και με διακηρυγμένο στόχο, στο σκεπτικό που οδήγησε σ΄ αυτό το νομοσχέδιο, όχι το πώς θα προχωρούσαμε στην κατεύθυνση του ξεπεράσματος του εγκλεισμού και των ψυχιατρείων, προς ένα κοινοτικά βασισμένο σύστημα υπηρεσιών, αλλά, απλώς, για το πώς θα μειώσουμε, αφενός, τις ακούσιες νοσηλείες (που τώρα είναι στο 65% των εισαγωγών) και, αφετέρου, τα ράντζα στις ψυχιατρικές μονάδες νοσηλείας. Να μειώσουμε, υποτίθεται, τις ακούσιες νοσηλείες χωρίς ν΄ αγγίξουμε στο ελάχιστο το σύστημα που τις παράγει. Και προπαντός, να μειώσουμε τον χρόνο νοσηλείας και έτσι το κόστος της περίθαλψης των ψυχικά πασχόντων, καθώς, όπως γίνεται και στις χώρες από τις οποίες εισάγεται το μέτρο αυτό, θα μπορεί κάποιος να μην εισάγεται για νοσηλεία, εφόσον του γίνει η «εισαγγελική παραγγελία για θεραπεία στην κοινότητα», ή θα μπορεί να παίρνει πιο γρήγορα εξιτήριο στο βαθμό που θα μπορεί να εκδίδεται αυτή η εισαγγελική εντολή για υποχρεωτική θεραπεία μετά το εξιτήριο.

Το γεγονός ότι ο στόχος της μείωσης των ακούσιων νοσηλειών απέτυχε πλήρως στις χώρες προέλευσης του μέτρου, ουδόλως ενδιαφέρει τους επιτελείς του Υπουργείου, καθώς η στόχευση αφορά, πρωτίστως, στην μείωση των εισαγωγών και στο γρήγορο εξιτήριο – όχι μέσω του μετασχηματισμού του «τρόπου λειτουργίας του συστήματος» των υπηρεσιών, αλλά με τις κατασταλτικές πρακτικές να μεταφέρονται και να εφαρμόζονται στον τόπο κατοικίας. Όπως περίπου συμβαίνει με τους κρατούμενους, που εκτελούν την ποινή εκτός φυλακής. Ο ψυχικά πάσχων ως εν δυνάμει εσαεί κρατούμενος, μέσα ή έξω από ίδρυμα.

Η μόνη απάντηση στο υψηλό ποσοστό των ακούσιων νοσηλειών και στην θεραπευτική και κοινωνική εγκατάλειψη των ανθρώπων με ψυχιατρική εμπειρία θα ήταν η επιδίωξη της δημιουργίας ενός ολοκληρωμένου και κοινοτικά βασισμένου συστήματος υπηρεσιών, με ταυτόχρονη την αλλαγή του «τρόπου σκέψης και πρακτικής» της κυρίαρχης ψυχιατρικής.

Αντίθετα, το νομοσχέδιο αυτό αποτελεί μιαν ολοσχερή παλινδρόμηση προς ένα κατασταλτικό έλεγχο της όποιας διαφορετικότητας μέσα στην κοινωνία. Ακυρώνει και τα τελευταία υπολείμματα θεραπευτικότητας, που είχαν απομείνει στην κυρίαρχη ψυχιατρική, με την θεραπεία να μετατρέπεται σε μιαν εσαεί επιβολή, σε μια στεγνά εξουσιαστική πρακτική.

Καλούμε όλες και όλους σε διαδήλωση έξω από το Υπουργείο Υγείας (Αριστοτέλους 17), την Τρίτη, 21 Μαΐου, ώρα 12 μ.

Να απαιτήσουμε την απόσυρση αυτού του νομοθετικού εκτρώματος και την στροφή προς μια πραγματικά κοινοτικά βασισμένη Ψυχική Υγεία, χωρίς καμιά καταστολή, χωρίς καμιάν επιβολή, με ισότιμη σχέση θεραπευτή-θεραπευόμενου, για μια χειραφετητική Ψυχική Υγεία. ”
———————————————————————————————————–

Στη συνέχεια ακολουθεί μια αφίσα απο τον Κομήτη * Holzkamp

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΚΑΤ’ ΟΙΚΟΝ ΝΟΣΗΛΕΙΑ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΙΑ ΦΥΛΑΚΗ ΣΤΗΝ ΑΛΛΗ;

Οι στενοί συγγενείς ενός ανθρώπου που αρνείται να εξεταστεί από ψυχίατρο έχουν δικαίωμα να ζητήσουν από τον Εισαγγελέα να μεταφερθεί με την βία σε ψυχιατρική κλινική. Περίπου 3.500 εισαγγελικές εντολές για ακούσια νοσηλεία δόθηκαν στην Αττική μέσα στο 2017, με το 60% να παραμένουν τελικά στο ψυχιατρείο για τουλάχιστον έναν μήνα, κατά την πρώτη εισαγωγή. Το αρμόδιο υπουργείο σχεδιάζει τώρα την εισαγωγή του θεσμού της “υποχρεωτικής κατ’ οίκον νοσηλείας”. Ο εν λόγω θεσμός εφαρμόζεται ήδη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, παρά το γεγονός ότι οι εμπνευστές του παραδέχονται, πλέον, ότι όχι μόνο δεν περιορίζει τον εγκλεισμό και τις επανεισαγωγές στα ψυχιατρεία, αλλά επιπλέον συρρικνώνει τα δικαιώματα των ληπτών.
Το να καταστεί η οικογένεια – μια απ’ τις κύριες αιτίες των ψυχικών δυσκολιών – ο θεματοφύλακας της θεραπείας μπορεί να είναι διπλά επιβλαβές: τόσο για την ίδια, όσο και για τον πάσχοντα. Η μεν πρώτη “εξαναγκάζεται” να γίνει ο επιτηρητής της καταστολής. Ο δε πάσχοντας, το σπίτι του οποίου αποτελεί συχνά το έσχατο καταφύγιο σε στιγμές κρίσης, στριμώχνεται σε μια μικρή ιδιωτική φυλακή απ’ όπου απόδραση δεν υπάρχει, παρά μόνο για την επανεισαγωγή του στο ψυχιατρείο. Είναι βέβαιο ότι κανείς δεν θέλει να έχει την εμπειρία της θεσμικής βίας του ψυχιατρείου. Και είναι πιθανό η κατ’ οίκον νοσηλεία να θεωρηθεί πιο ανθρώπινη λύση. Όμως τα σπίτια που πρόκειται να αντικαταστήσουν τα δωμάτια των ψυχιατρείων δεν είναι τίποτα μεζονέτες με κήπο και θέα. Είναι τα σπίτια της εργατικής τάξης, που συχνά ούτε τις βασικές υλικές προϋποθέσεις δεν μπορούν να καλύψουν.
Δεν είναι ασύνδετες μεταξύ τους όλες αυτές οι διαδικασίες κατάρρευσης, τα συντρίμμια των οποίων πέφτουν πάνω στα κεφάλια μας. Το νεοφιλελεύθερο καπιταλιστικό δόγμα του “περιορισμού των δαπανών για την υγεία” είναι βαθιά αντικοινωνικό. Και σε μια στιγμή κρίσης, σαν σήμερα, έρχεται να συναντήσει το ελληνικό παράδειγμα της πολυετούς ασυδοσίας στην κοινωνική πρόνοια. Η λεγόμενη Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση, δηλαδή η σταδιακή αντικατάσταση των ψυχιατρικών ασύλων με κοινοτικές δομές φροντίδας, θεραπείας και ευαισθητοποίησης της κοινωνίας, δεν έγινε ποτέ. Τα ευρωπαϊκά κονδύλια φαγώθηκαν και οι όποιες δομές ψυχικής υγείας υπήρχαν υποβαθμίστηκαν για να αγοραστούν φρεγάτες και F-16.
Και τώρα που ο κόμπος της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης έφτασε στο χτένι, ο πάλαι ποτέ κέρβερος του συντηρητισμού, η αγία ελληνική οικογένεια, αναδεικνύεται ως ο βέλτιστος αντικαταστάτης του ασύλου. Η θέση της έχει αναβαθμιστεί αισθητά μέσα στην κρίση, από υλική και ιδεολογική άποψη. Όμως δεν είναι για να χαιρόμαστε, όσο οι έξοδοι διαφυγής οδηγούν κατευθείαν σε νέες, “αόρατες” φυλακές κι όσο η πολυδιαφημισμένη “πρόοδος” των κοινωνιών μας είναι κατ’ ουσίαν η επιστροφή στο παλιό μοντέλο: τα ψυχιατρεία άσυλα κι οι τρελοί κλεισμένοι στα σπίτια τους.