Στην σύγχρονη – δυτικού τύπου – κοινωνία, η διάδοση της «γνώσης» είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το εκπαιδευτικό σύστημα και την εκάστοτε εξουσία, που αποφασίζει για τη δομή και τη λειτουργία του. Ως μια καλοστημένη κρεατομηχανή, το σύστημα αυτό αποτελεί (και αποτελούσε πάντα) ένα από τα πιο ισχυρά εξουσιαστικά εργαλεία χειραγώγησης και καταστολής του παιδικού και νεανικού νου. Αποκλειστικός σκοπός του είναι να καταπνιγεί η δημιουργικότητα, η φαντασία, η έμφυτη αμφισβήτηση, και να γαλουχηθούν πειθήνιοι και αποχαυνωμένοι μελλοντικοί ενήλικες. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι απελπισμένες προσπάθειες ορισμένων δασκάλων να παρέχουν ψήγματα ανεξάρτητης γνώσης και εργαλείων κριτικής σκέψης στα παιδιά, δεν μπορούν παρά να πέσουν στο κενό, αν δεν συνοδεύονται από την προσωπική επιθυμία του καθενός/καθεμίας για αυτομόρφωση.
Ωστόσο, ενώ η πρόσβαση στην πληροφορία είναι πολύ πιο εύκολη σήμερα, η αυτομόρφωση παραμένει ένα αντικείμενο που απαιτεί προσπάθεια πέρα από ένα απλό «γκουγκλάρισμα». Σε μια εποχή που όλα γύρω μας αποτελούν ένα παζλ δεδομένων, δεν πρέπει να συγχέουμε την πληροφορία με την γνώση. Η πληροφορία ως αποσπασματικό στοιχείο, δεν μπορεί να αποτελέσει εργαλείο για κανενός είδους χρησιμότητα, αν δεν ενσωματωθεί σε μια διαδικασία συνδυαστικής, συνθετικής και αναλυτικής σκέψης και έρευνας, και συνεπώς να μετουσιωθεί σε κεκτημένο, σε γνώση. Η γνώση, έχει τη δυνατότητα να μετατρέπεται σε ένα πανίσχυρο όπλο της συνολικής κριτικής στο υπάρχον. Εκείνοι που θα καταφέρουν τελικά να το αμφισβητήσουν, δεν είναι εκείνοι που θα συγκεντρώσουν την περισσότερη γνώση, αλλά αυτοί που θα χτίσουν, μέσα από την διαδικασία απόκτησης και διάδοσής της, σχέσεις αλληλεγγύης και δράσης. Είναι αυτοί, που πρακτικά θα την διαχωρίσουν από το καθεστώς ηγεμονίας που αυτή υποτάσσεται, θα επαναδιαπραγματευτούν την αξία της, και θα την οικειοποιηθούν.
Αυτή η διαδικασία απαγκίστρωσης της γνώσης από τον εξουσιαστικό ιστό, είναι μια ευθύνη που ανήκει αποκλειστικά σε εμάς. Στον καθένα/καθεμία ξεχωριστά, αλλά και σε όλους μαζί, συλλογικά. Η ατομική αυτομόρφωση είναι απαραίτητη και η σημασία της αδιαμφισβήτητη, όμως οι αντικειμενικοί περιορισμοί του χρόνου, της πρόσβασης στην πληροφορία, της προσωπικής οπτικής γωνίας, μπορούν να παρακαμφθούν μόνο μέσω της συλλογικής διαδικασίας ανταλλαγής απόψεων και γνώσεων. Ταυτόχρονα, η ισότιμη συμμετοχή στην ανταλλαγή αυτή, μπορεί να εξασφαλίσει την ουσιαστική κατάκτηση της γνώσης – μέσω της επεξεργασίας διαφορετικών απόψεων και πρακτικών, και συνεπώς να αποτρέψει την ανώφελη διάδοση απλών πληροφοριών.
Για εμάς, η διαδικασία οικειοποίησης της γνώσης, αποτελεί μια διαδικασία απελευθέρωσης. Από την πιο μικρή «μάχη» αποδέσμευσης της γνώσης από τα σχολικά ή «εγκεκριμένα / προτεινόμενα» βιβλία, μέχρι την δημιουργία διαφορετικών δομών διάδοσής της, η διαδικασία αυτή μας δίνει τη δυνατότητα να αμφισβητούμε, να κρίνουμε, και να διαμορφώνουμε νέες προτάσεις και προοπτικές. Χτίζοντας λοιπόν σχέσεις αλληλεγγύης, ελευθερίας και ισότητας, αρνούμαστε τους ρόλους του δασκάλου και του μαθητή, και επιδιώκουμε όχι μόνο να μοιραστούμε γνώσεις που ήδη κατέχουμε, αλλά και να ανακαλύψουμε νέες, ώστε να εμπλουτίσουμε τόσο τα προσωπικά, όσο και τα συλλογικά νοητικά (και δεξιοτεχνικά) μας οπλοστάσια.
Στα μαθήματα που (αυτο)οργανώνονται στην κατάληψη Παπουτσάδικο, ο καθένας / καθεμία είναι ελεύθερος/η να μοιραστεί οποιαδήποτε γνώση ή δεξιότητα. Κινούμαστε με την γλυκιά περιέργεια που συντροφεύει τα παιδιά στα πρώτα τους βήματα, εγείρουμε την ευρηματικότητα και την φαντασία μας, κάνοντας αυτούς τους κύκλους μαθημάτων ένα παιχνίδι συνδιαμόρφωσης και μοιράσματος. Εναντία σε οτιδήποτε συνδέει τη γνώση με την εμπορευματική διαδικασία. Μακριά από ανταγωνισμούς και ειδήμονες, ευελπιστούμε να διδάξουμε και να διδαχτούμε, καθώς η σχέση μαθητή-δασκάλου για εμάς είναι αμφίδρομη.
το κείμενο σε μορφή pdf 